Farkındalık Ürünü; Dask
Türkiye’nin diri fay hatlarının konumlandığı ve masif arazinin az olduğu jeopolitik konumda olması mal ve can kaybına dair önemli risklerle her an karşı karşıya olduğunu göstermektedir. Ciddi kayıplara yol açan doğal afetin etkilerini en aza indirmek 27 Aralık 1999 tarihinde Resmi Gazete de yayınlamasıyla DASK ya da Zorunlu Deprem Sigortası uygulaması yürürlüğe girmiştir.
DASK Nedir?
Zorunlu deprem sigortası olarak bilinen DASK sisteminin amacı sahibi olduğunuz gayrimenkulde deprem nedeniyle oluşacak maddi hasarları güvence altına almaktır. Dask poliçesi devlet tarafından yapılması mecburi kılınan bir sigorta türüdür. Her yıl bir önceki poliçenin bitmesinden önce yenilenmesi gerekmektedir. Dask poliçesinde konutun teminat değeri her yıl düzenli olarak açıklanan metrekare birim fiyatına göre hesaplanmaktadır. Binanın bulunduğu bölgenin risk değeri, bina yaşı ve metrekaresi kişinin ödeyeceği primlerinin belirlenmesinde rol oynamaktadır. Bununla birlikte aynı taşınmaz için iki ayrı DASK poliçesi yaptırılamayacağı da bilinmektedir.
DASK’ın Amacı Nedir?
634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanunu kapsamındaki bağımsız bölümler, tapuya kayıtlı ve özel mülkiyete tabi taşınmazlar üzerinde mesken olarak inşa edilmiş binalar, bu binalar içinde yer alan ticarethane, büro ve benzeri amaçlarla kullanılan bağımsız bölümler ile doğal afetler nedeniyle devlet tarafından yaptırılan veya verilen kredi ile yapılan meskenler Zorunlu Deprem Sigortasına tabidir. DASK yani zorunlu deprem sigortasının amacı;
- Bütün konutları (poliçe kapsamında olan) depreme karşı güvence altına almak,
- Mali hasarların yükünü reasüre ederek paylaşmak,
- Devletin, deprem kaynaklı giderlerini azaltmak ve gelecekte oluşabilecek hasarlar için fon oluşturmaktır.
DASK Neleri Kapsar?
Deprem nedeniyle binanın yıkılması, deprem sonucu meydana gelen yangın, yer kayması, tsunami gibi afetlerin yarattığı maddi zararlar, binadaki temeller, ana duvarlar, bahçe duvarları, merdivenler, asansörler, koridorlar, çatılar, bacalar vs. alanlarda deprem sonucunda yaşanan hasarlar gibi maddi zararları poliçe kapsamında karşılamayı amaçlamaktadır.
DASK Sigorta Bedeli Nasıl Hesaplanır?
Dask sigorta bedeli hesaplanırken meskenin metrekaresi için bir bedel belirlenmektedir. Bu belirleme de Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından yayımlanan konut metrekare bedelleri baz alınmaktadır. DASK 2023 yılı için bedeli betonarme yapılar için metrekare bedeli 3.016 TL, diğer yapı tarzları için 2.080 TL olarak Resmi Gazetede yayımlanmıştır.
DASK Teminat Değeri Nedir?
DASK sigortasının belirli bir limiti vardır ve bu limit 2023 yılı için 640 bin TL olarak belirlenmiş durumdadır. Konutun değerinin DASK tarafından verilen 640 bin liralık azami teminat tutarını aşması durumunda, konut sahiplerinin ‘konut sigortası’ yaptırması gerekmektedir. Ayrıca mevcut poliçenizdeki teminat tutarını yükseltmek için poliçenizi tanzim eden sigorta şirketi, acente veya banka şubenize de başvuruda bulunabilirsiniz.
Afet Sonrasında Hasar İhbarı İçin Hangi Evraklarla Hangi Sürede Başvurmak Lazım?
DASK adına deprem poliçesini düzenleyen sigorta şirketine ya da 125 Alo DASK’ı arayarak hasar bildiriminde bulunabilmektedir. Yine e-devlet veri tabanı üzerinden de hasar bildirimi yapılabilmektedir. Deprem sonrasında oluşan hasarın bildirimi için en geç 15 gün içinde T.C. Kimlik numarası ve poliçe numarası ile başvurmak gerekmektedir.
Hasar Tespiti İçin Neler Yapılacak?
Depremin son 60 yıl içerisinde ülkemizde en sık rastlanılan afet türü olması, neredeyse tamamı deprem bölgesindeki ülkemiz için beklenmedik bir durum değildir. Deprem neticesinde hasar tespit raporları yetkilendirilmiş eksperler tarafından hazırlanmaktadır. Hasar ihbarının akabinde afet mahalline DASK adına görevli bağımsız hasar tespit uzmanları gelir. Bu kişiler sigortacılığın ilgili branşında deneyimli eksperlerdir. Hasar tespiti için gönderilen eksperlerin olay yerinde yapacakları incelemeler, rapor oluşturma ve dolayısıyla hasar tazmin süreçlerini de hızlandırmaktadır.
Maddi Zarar DASK Tarafından Ne Zaman Ödenir?
TTK’nın 1421. maddesinde “Aksine sözleşme yoksa sigortacının sorumluluğu primin veya ilk taksitinin ödenmesi ile başlar; kara ve denizde eşya taşıma işlerine ilişkin sigortalarda, sigortacı sözleşmenin yapılmasıyla sorumlu olur.” şeklinde belirtilmiştir. Kanun maddesinde de belirtildiği üzere ilk primin ödenmesi ile sigorta şirketinin rizikoyu taşıma yükümlülüğü başlamış bulunmaktadır.
Doğru ve güncel hasar tazminat miktarının yasa ve poliçe hükümlerine göre tespit edilmesinden sonra DASK, sigorta bedelini aşmamak kaydıyla kesinleşmiş olan tazminat miktarını en geç takip eden bir ay içerisinde hak sahibine ödemek zorundadır.( Resmi Gazete, sayı 27933)
Uyuşmazlık Durumunda Tahkim ile Görevli ve Yetkili Mahkeme Konusu
Sigorta sözleşmesinden kaynaklanan uyuşmazlıklarla ilgili olarak, uyuşmazlık konusu olayın üyelik tarihinden sonra meydana gelmiş olması halinde, Sigorta Tahkim Komisyonuna başvurulabilir. Tahkim komisyonunun Sigortacılık Kanunu’nun 30. Maddesinin 12. ve 15. Fıkralarında Yer Alan Parasal Sınırların Artırılmasına İlişkin Tebliğde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ” 28 Şubat 2023 tarihli ve 32118 sayılı Resmî Gazetede yayımlanmış olup yayımı tarihinde yürürlüğe girmiştir. Tebliğde yapılan değişiklik gereği, 28.02.2023 tarihinden itibaren (bu tarih de dahil) 15.000 Türk Lirasının altındaki uyuşmazlıklar hakkında verilen hakem kararları ile 238.731,000 Türk Lirasının altındaki uyuşmazlıklar hakkında verilen itiraz hakem heyeti kararları kesinlik arz edecektir. İtiraz ve temyiz kanun yollarına ilişkin parasal sınırların uygulanmasında, kararının verildiği tarihte yürürlükte bulunan parasal sınırlar dikkate alınacaktır.
DASK aleyhine açılacak davalarda yetkili mahkeme, DASK’ın bulunduğu veya rizikonun gerçekleştiği yerde, DASK tarafından açılacak davalarda ise davalının ikametgâhının bulunduğu yerde ticari davalara bakmakla görevli mahkemelerdir.
Zamanaşımı
Bu sözleşmeden doğan bütün talepler için zamanaşımı sözleşmenin sona ermesinden itibaren 2 yıldır.
