İş Makinelerinin Tespiti ve Tescili
2918 Sayılı Karayolları Trafik Kanunu Uyarınca İş makineleri: ”Yol inşaat makineleri ile benzeri tarım, sanayi, bayındırlık, milli savunma ile çeşitli kuruluşların iş ve hizmetlerinde kullanılan, iş amacına göre üzerine çeşitli ekipmanlar monte edilmiş, karayolunda insan, hayvan, yük taşımasında kullanılamayan motorlu araçlardır. İş makinelerinin Karayolları Trafik Yönetmeliği’nin ilgili maddeleri uyarınca da tescillerinin yapılması zorunludur. Kamu kuruluşlarına ait olan iş makinesi türünden araçların tescilleri ilgili kuruluşlarınca yapılmaktadır. Gerçek veya tüzel kişilere ait olan iş makinelerinden; tarım kesiminde kullanılanlar ziraat odalarınca, tarım kesiminde kullanılanların dışında kalan ve sanayi, bayındırlık ve diğer kesimlerde kullanılanların tescilleri, üyesi oldukları ticaret, sanayi veya ticaret ve sanayi odalarınca, tarım kesiminde kullanılanlar hariç olmak üzere il trafik komisyonlarından karar alınmak şartı ile motorsuz taşıtlardan gerekli görülenlerin tescilleri belediyelerce yapılmaktadır.
Tarım kesiminde kullanılanların dışında kalan ve sanayi, bayındırlık ve diğer kesimlerde kullanılan iş makinelerinin sahipleri iş makinalarını Karayolları Trafik Yönetmeliği’nin 28. maddesi uyarınca, bütün motorlu araçlar ile ilgili Yönetmelik’te tescili zorunlu kılınan motorsuz araçların sahipleri araçlarını, yetkili kuruluşa tescil ettirmek ve tescil belgesi almak mecburiyetindedirler.
İş makinesinin ikinci el olup olmamasına göre tescil işlemleri de farklılık göstermektedir.
- A) İLK DEFA TESCİLİ YAPILACAK ARAÇLAR İÇİN;
- 1. Bağlı bulunulan Ticaret ve Sanayi Odasına hitaben yazılmış ve iş makinesinin tescilini talep eden bir dilekçe,
- Fatura (Asıl ve fotokopi),
- Sıfır araçlar için (iş makinesi yerli üretim ise geçerli bir Yerli Malı Belgesi, araç ithal edilmiş ise faturaya ek olarak gümrük giriş beyannamesi ve gümrük vergisinin ödendiğine dair makbuz,
- Araç sahibine ait ikametgâh Belgesi (Şahıslar için),
- Araç sahibine ait nüfus cüzdan fotokopisi (Şahıslar için),
- Yerli araç ise kapasite raporu,
- Vekâletname (Gerçek veya tüzel kişi kendi işlerini takip etmeyecekse)
- Teknik belge
- Oda harcı, bağlı bulunulan Ticaret ve Sanayi Odası veznesine peşin yatırılır.
- B) EL ARAÇLARIN TESCİLİ İÇİN;
- Bağlı bulunulan Ticaret ve Sanayi Odasına hitaben yazılmış ve iş makinesinin tescilini talep eden bir dilekçe,
- Noter satış sözleşmesi aslı,
- Noter tarafından iptal edilen satıcı firmaya ait İş Makinesi Tescil Belgesi,
- Varsa Sefer Görev Emri Pusulası aslı
- Araç sahibine ait ikametgâh belgesi (Şahıslar için),
- Araç sahibine ait nüfus cüzdan fotokopisi (Şahıslar için),
- Vekâletname (Gerçek veya tüzel kişi kendi işlerini takip etmeyecekse)
- Teknik belge
- Oda harcı, bağlı bulunulan Ticaret ve Sanayi Odası veznesine peşin yatırılır.
Eğer ikinci el bir iş makinesinin fatura ile satımı gerçekleştirilmişse, TOBB ile Maliye Bakanlığı arasında imzalanan 06.08.1985 tarihli protokole göre çıkarılan “İş Makinelerinin Tescili İle İlgili Esasların Düzenlendiği Yönetmelik” uyarınca öncelikle sahiplik belgesi alınması gerekmektedir. Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Yönetim Kurulunun 17.10.2008 tarihli ve 113 sayılı kararı ile yürürlüğe konulmuş olan, İş Makinelerinin Tescili İle İlgili Esaslar Yönetmeliğinin, İş Makinesinin Tescil Edilmesi İçin İstenen Belgeler başlıklı kısmının 9. Maddesinde: (1) İş makinesinin tescil edilmesi için;
- a) Odaya hitaben yazılmış ve iş makinesinin tescilini talep eden dilekçe.
- b) İş makinesi sahiplik belgesi;
1) Sıfır araçlar için fatura (İş makinesi ithal edilmiş ise faturaya ek olarak gümrük giriş beyannamesi ve gümrük vergisinin ödendiğine dair makbuz).
2) İkinci el araçlar için noter satış senedi.
3) Veraset ilamı.
4) Yukarıda anılan belgelerin ibraz edilememesi durumunda mahkemeden alınacak sahiplik belgesi şeklinde belirtilmiştir.
Netice itibariyle satın alınan iş makinesinin ikinci el olup olmamasına göre, eğer ikinci el olarak satışı gerçekleştirilmişse; satışın noter vasıtasıyla yapılması veyahut sadece fatura ile gerçekleştirilmesine göre tescil işlemleri aşamalarında farklı prosedürler işletilmektedir. Mahkeme sürecinin daha sağlıklı şekilde yürütülebilmesi, daha kısa süre içerisinde hızlı sonuç alınabilmesi ve herhangi bir hak kaybına uğranılmaması adına bu gibi işlemlerin alanında uzman bir vekille yürütülmesi daha sağlıklı sonuçlar doğuracaktır.
